Njagala ka, laatste woorden in het Luganda. Ik ga naar huis – mijn huis in Nederland, wel te verstaan. Inmiddels ben ik daar.Ik leerde niet alleen van mijn reis, maar ik ook van mijn thuiskom-ervaringen. In Oeganda moest ik volkomen op mijn eigen oordeel vertrouwen bij het nemen van beslissingen. Dat pakte bijna altijd goed uit en als het niet naar wens verliep bleek dat ook geen ramp.Ik verbaasde mezelf: normaal gesproken ben ik een sentimentele donder – op de dag dat ik achterin een auto zat die een kat schepte heb ik de hele dag gehuild, mijn Noorse donder Raaf platgeknuffeld. Zelfs de dagen erna brandden de tranen als ik aan de wanhoop van het baasje van de overleden poes dacht.
In Oegande leerde ik waar dat mee te maken had: inlevingsvermogen. Bij het bezoek aan het Kisoro-vluchtelingenkamp bereidde ik me voor op nachtmerries en shock. Zelfs op het dunne matje dat als matras moest dienen sliep ik die nacht als een roos. Identificatie, concludeerde de Nederlander aan wie ik mijn twijfels voorlegde.
De mensen zijn anders, leven anders, zien er anders uit… Maar dat is niet het enige: het is gewoon onvoorstelbaar dat mijn familie ooit met zijn tienen een een plastic tentj emoet leven, in één stel kleren. Onvoorstelbaar, dat mijn zus haar kind wast in de pan waar ze later in moet koken – bij gebrek aan een douche. Douche? Denk liever aan een teil. Heel mijn avontuur zag ik vreselijke dingen. Ik heb er geen traan om gelaten.
Thuis, geen paps op Schiphol – hij ligt op de intensive care. Komt vast goed, een schijntje vergeleken met het vluchtelingenleed. Relatie niet bestand tegen de afstand die zo’n lange reis schept. Niks vergeleken met alle Congolezen die hun partner verloren in het oorlogsgeweld. Maar het is mijn wereld en alle onverschilligheid in Afrika ten spijt ben ik ondersteboven van mijn thuiskomst.
Het vriest. Drie dikke truien en een warm bad kunnen de plotselinge kou niet verdringen. Heerlijk om weer thuis te zijn bij de mensen die mij raken. Onvermijdelijk om onder mijn dikke dekbed met kruik over nieuwe reizen te fantaseren.